Özgün Araştırma

EBEVEYNLERİN ÇOCUKLUK AŞILARINA YÖNELIK TUTUMLARI (PACV) ÖLÇEĞININ TÜRKÇE SÜRÜMÜNÜN PSIKOMETRIK ÖZELLIKLERİ

10.4274/jcp.2020.0015

  • Celalettin Çevik
  • Soner Güneş
  • Sultan Eser
  • Erhan Eser

Gönderim Tarihi: 17.12.2019 Kabul Tarihi: 08.05.2020 J Curr Pediatr 2020;18(2):153-167

GİRİŞ ve AMAÇ:

Aşı tereddüdü son yıllarda artan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu çalışmanın amacı Ebeveynlerin Çocukluk Aşılarına Yönelik Tutumları Ölçeği’nin (PACV) Türkçe sürümünün psikometrik özelliklerini saptamaktır.

YÖNTEM ve GEREÇLER:

Metodolojik tipteki bu çalışma Ocak-Mayıs 2019 tarihleri arasında Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Çocuk Polikliniğine başvuran 0-59 aylık çocuğu olan ebeveynlerle (n=211) görüşülerek yürütülmüştür. PACV ölçeği 15 sorudan, davranış, tutum, güvenlilik etkililik alt boyutlarından oluşmaktadır. Güvenilirlik analizlerinde iç tutarlılık (Cronbach’ın alfa değeri kullanılarak), geçerlilik analizlerinde yapısal geçerlilik (bilinen gruplar ve doğrulayıcı faktör analizi) ve ayırt edici geçerlilik kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizinde (DFA) Karşılaştırılmalı Uyum İndeksi (KUİ-CFI) ve RMSEA’dan yararlanılmıştır. Analizlerde “SPSS version 21.0 for Windows” ve Lisrel 8.54 istatistik paket programları kullanılmıştır.

BULGULAR:

Ebeveynlerin %68,2’si kadın, %85,3’ünün gelir algısı yeterli, %68,7’si tek çocuğa sahiptir. Yaş ortalaması ebeveynlerde 30,84±5,15, çocuklarda 3,24±1,63’tir. Ölçeğin taban ve tavan etkileri istenilen sınırlar içindedir. Ölçeğin Cronbach alfa değeri 0,676’dır. Test tekrar test sonuçlarının iyi olduğu görülmektedir (ICC: 0,93, p: 0,001). Açıklayıcı faktör analizinde KMO: 0,77, toplam açıklanan varyans %57,41’dir. Doğrulayıcı Faktör Analizinde uyum göstergeleri iyidir (X2/sd: 1,87, RMSEA: 0,0652, CFI: 0,949, NFI: 0,90). Bilinen gruplar geçerliliğine göre ölçeğin ayırt edici olduğu bulunmuştur.

TARTIŞMA ve SONUÇ:

PACV ölçeği Türk toplumuna uyarlanmış, geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Ebeveynlerin Çocukluk Aşılarına İlişkin Tutumları Ölçeğinin dağılım, ölçme becerisi, iç tutarlılık ve model uyumu açsından yeterli ve tatmin edicidir. Örtüşmeye göre düzeltilmiş madde-toplam korelasyonu 7. ve 14. soruda 30’un altında bulunmuş olup dikkatle yorumlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Aşı, Aile tutumu, aşı karşıtlığı