Öz

Giriş: Bu çalışma, lösemili ergenlerin okula döndüklerinde akran ilişkilerini, sosyal desteğini ve benlik saygısını etkileyebilecek yaş, cinsiyet, algılanan ebeveyn tutumları ile lösemi tedavisi özelliklerini incelemeyi amaçlamıştır.

Gereç ve Yöntem: ALL ve AML tanısı almış, 12-17 yaşları arasında ergenler, tedavilerini tamamlamış (remisyonda) ve okula gidiyorlarsa çalışmaya alınmıştır. Katılımcıların tedavi süresi 1 veya 2 yıldır. Ergenlerden bazıları kraniyal radyasyonla tedavi edilmiş, ancak hiçbirinde kemik iliği nakli yapılmamıştır. Bağımlı değişkenler, Ebeveyn Tutum Ölçeği, Benlik Saygısı Ölçeği-Kısa Form, Akran İlişkileri Ölçeği ve Çocuk ve Ergenler İçin Sosyal Desteği Değerlendirme Ölçeğinden elde edilmiştir.

Bulgular: Kız ergenlerin, erkek ergenlere göre daha fazla olumsuz benlik saygısı olduğu, öğretmenlerinden daha az sosyal destek algıladığı, akranlarıyla daha az güven ve özdeşleşme ile bağlılık geliştirdikleri ve babalarını daha otoriter algıladıkları bulunmuştur. Lösemi ile ilgili değişkenlerin benlik saygısı, akran ilişkileri ve algılanan sosyal destek açısından farklılık göstermediğini bulunmuştur. Sonuçlar ayrıca babanın otoriter olarak algılanmasının, algılanan düşük öğretmen desteğinin ve akranlara düşük bağlılığın benlik saygısını yordadığını göstermektedir.

Sonuç: Çalışmanın bulguları, sadece lösemi tedavi özelliklerinin sosyal işlevselliği etkilemediğini gösterebilir. Algılanan otoriter ebeveynlik, öğretmen desteği ve bağlılık gibi akran ilişkileri, özellikle benlik saygısında önemli olabilmektedir.